Uzayda roketler, karşılarına çıkan hiçbir hava olmadan nasıl hareket edebilir? Bunun sebebi roket motorlarının uçak motorlarından yahut başka Dünya tabanlı ekipmanlardan farklı olmasında yatıyor. Roket motorları, uzaya çıktıklarında muhtaçlık duydukları her şeyi yanlarında taşırlar, bu nedenle havaya muhtaçlık duymazlar. Ayrıntılar içeriğimizde…👇
Dünya’daki motorlar üzere, roket motorları da yanma ile çalışır. Yanma için oksijene muhtaçlık duyulduğundan, roketler yanlarında sıvı oksijen üzere bir oksitleyici taşırlar.
Bu, onların etraflarındaki havaya gereksinim duymadan çalışmalarını sağlar. Kanada Havacılık ve Uzay Müzesi’ne bilim danışmanı olan Cassandra Marion; roketlerin kerosen, metan yahut sıvı hidrojen üzere yakıtlara sahip olduğunu ve bu yakıtların bir tepki ürettiğini belirtiyor.
Roketin tasarımı, oksitleyicinin ve yakıtın yansımaya girdiği bir yanma odası ve yanma eserlerinin çıktığı bir nozulu içerir.
Yanma sonucu oluşan patlama, çok sıcak gazların roketin altından dışarı atılmasına neden olur. Şayet roketin altından kâfi kuvvetle gaz atılırsa, roketin aksi istikamette hareket etmesiyle sonuçlanır. Bu da Isaac Newton’ın hareketin üçüncü maddesine bir göndermedir.
Roketler, kuvvetlerin tesiri altında çalışan bir kainatta hareket ederler. Bazen bu kuvvetler istikrarsızdır, bu da bir roketin ivmesinin onu uzaya gerçek ittiğini görmemize neden olur.
Hareketin kuralları, yörünge mekaniğini de dikkate almalıdır. Özetle, her mümkün yükseklikte belli bir sürat vardır. Roketlerin yüksekliklerini artırmak yahut azaltmak için motorlarını kullanmaları gerekmektedir. Dünya’nın atmosferi, uzay araçlarına ve Memleketler arası Uzay İstasyonu’na daima bir sürüklenme kuvveti uygular, bu da onların Dünya’ya geri düşmelerini önlemek için roket motorlarını periyodik olarak ateşlemelerini gerektirir.
Roketin boyutuna, yakıt tipine ve roketin kütlesine eklenen her şeye bağlı olarak rokete ne kadar yakıt konulacağını çok kesin ölçümlerle belirlemek gerekmektedir. Ayrıyeten, bir objenin kütlesine bağlı olarak ona ivme kazandıran kuvvetleri de dikkate almalıdırlar.
Roketleri yörüngeye göndermeden evvel, roketin özgül impulsunu hesaba katmaları gerekir. Bu, roket yakıtının ne kadar verimli olduğunu ölçen bir bedeldir. Daha fazla yakıt eklemek her vakit yörünge meselelerine tahlil değildir. Zira daha fazla yakıt, daha fazla kütleye neden olur ve bu da bir misyonun maliyetini artırır.
NASA, roket yakıtları ortasında en yüksek özgül impulsa sahip olan sıvı hidrojen ve sıvı oksijen kombinasyonunu sık sık kullanır. Fakat hidrojenin düşük yoğunluğu nedeniyle bu yakıtın tek başına kullanılması pratik değildir.
Bu nedenle birçok roket vazifesi, roketi fırlatmak için ek itici güç sağlayan destekleyici roketleri kullanır.
Siz bu mevzuda ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım…
